Reistip Vietnam: verslag van een driedaagse trekking in het noorden van Vietnam

Eén van de mooiste ervaringen tijdens mijn rondreis in Vietnam vond ik de driedaagse trekking in Sapa en omgeving, in Noord-Vietnam. In de buurt van Sapa wonen in de bergdorpjes voornamelijk etnische minderheden. Ze leven er alsof de tijd op hen geen vat gehad heeft. En je wordt tijdens de wandeltochten ook nog eens getrakteerd op adembenemende vergezichten overheen rijstterrassen en groene velden.

In het noorden van Vietnam wonen onder andere de Hmong, een bergvolk dat verschillende ‘onderafdelingen’ heeft: Black Hmong, Flower Hmong, Green Hmong,… Elke groep heeft zijn eigen traditionele kledingstijl, en is getooid in prachtige geborduurde, kleurrijke kledij. De Vietnamese overheid drong er bij hen reeds meermaals op aan naar lager gelegen gebieden te verhuizen, en zo ook van onderwijs, gevarieerde gewasteelt,… te kunnen genieten, maar ze kiezen ervoor om in hun bergen te blijven. Door dat afgezonderde bestaan behoren ze tot de armste bevolkingsgroepen van dit land.

Wij namen in Hanoi de nachttrein naar Lao Cai, deden een trekking in de buurt van Sapa, waarbij we 2 nachten in een homestay verbleven, en namen op de laatste dag van de tocht de nachttrein terug naar Hanoi. Tips voor je verblijf in Hanoi lees je in deze blogpost.

Met de nachttrein van Hanoi naar Lao Cai

Niets zo gezellig als een nachttrein! Tenminste, dat vinden wij toch. 🙂 Onze meerdaagse trektocht in Vietnam begint dus al goed, op de Fansipan, want zo heet de nachttrein die we nemen. Dat klinkt een beetje zoals dat taartje dat we vroeger bij oma aten, maar hier is dat de naam van de trein en die is op zijn beurt genoemd naar de hoogste berg in Vietnam, op 3143 meter.

De matrassen zijn redelijk, de lakens proper, en er brandt een sfeervol nachtlampje op het tafeltje in onze treincoupé. Het decor zou zo uit Agatha Christie’s “Murder on the Orient Express” kunnen komen.

Onze coupé in deze nachttrein is er eentje voor 4 personen, en we slapen beiden in een bedje beneden, wat ons een hoop klauterwerk bespaart én het risico op een verkoudheid aanzienlijk doet dalen: in de bovenste bedjes lig je immers steeds knal onder de ijskoud blazende airco.

Al denk ik dat mijn reiscompagnon zich die keuze voor de bedjes beneden misschien toch heel even beklaagd heeft, wanneer ze ’s nachts gillend het bed uitspringt omdat er een mini-muisje over de vloer van onze wagon leek te rennen. Gelukkig was het arme muisje zo hard geschrokken van die gillende reus dat het zich de rest van de nacht niet meer laten zien heeft. 🙂

De treinrit van Hanoi naar Lao Cai duurt ongeveer 8u, en we komen er tegen 6u ’s ochtends aan. Dat is in theorie voldoende nachtrust, maar daarvoor moet je echt wel kunnen slapen als een blok: qua bumpy ride kon deze treinrit wel tellen, amai. Met momenten vloog ik echt letterlijk de lucht in, zonder nog één raakpunt met mijn matras te hebben.

Dag 1: Zondagsmarkt in Bac Ha en adembenemende vergezichten

Marktdag in Bac Ha

’s Ochtends aan het station in Lao Cai maken we kennis met Sam, onze gids voor de komende dagen. Het ziet er een klein maar stevig dametje uit. Daarmee moet het wel lukken, menen we. Ze neemt meteen het heft in handen. Omdat onze aankomst net samenvalt met de wekelijkse marktdag in Bac Ha wordt het reisprogramma lichtjes aangepast en gaan we eerst de markt in Bac Ha bezoeken alvorens de eigenlijke trekking in Sapa aan te vatten.

En dat blijkt dus een ge-wel-dig goede beslissing.

De markt in Bac Ha is de grootste markt daar in de regio. Dat betekent dat de bewoners van de omliggende bergdorpen van heinde en verre komen om daar hun inkopen te doen of hun marktwaren te verkopen. Daardoor zie je in één klap een hele hoop verschillende etnische groepen: Black Hmong, Flower Hmong,… Ja ja, ze zijn allemaal van de partij. De zondagmarkt in Bac Ha is dus geen toeristisch nummertje, maar echt wel een markt as usual voor de lokale bevolking.

We nemen bij aankomst in Bac Ha eerst een hartig ontbijt met een stevige Vietnamese koffie om de hobbelige treinrit weg te spoelen. Vervolgens wandelen we met onze gids de verschillende afdelingen van de markt af: de rieten manden, de voedingsmarkt, de koffiehoek, de artisanale kraampjes, beestjes, graan,… Een gezellige drukte waar we ons graag in onderdompelen.

Bezoek aan traditioneel dorp

Na de markt in Bac Ha wandelen we nog even door een nabijgelegen dorpje, Ban Pho, dat bekend staat voor zijn maïswijn, een lokaal brouwsel. We krijgen er een inkijk in het leven van alledag, en hoewel het een beetje onwennig voelt om door die mensen hun living te struinen, was het toch wel bijzonder om te zien. Het klinkt cliché, maar het doet je toch weer even beseffen hoezeer je het zelf getroffen hebt, gewoon door geboren te zijn aan de andere kant van de wereld.

De trekking start in Sapa

Met het busje rijden we vervolgens naar Sapa, startpunt van onze trekking, en waar we in een hotel de bagage achterlaten die we de komende 2 dagen niet nodig hebben. Met 8 man neemt dat precies heel wat tijd in beslag… Onze gids wil ons vervolgens nog even loslaten op Sapa, zodat we nog wat inkopen kunnen gaan doen. Nu is het intussen al late namiddag en hebben wij wel een beetje onze buik vol van al dat shoppen. We bieden dus wat weerwerk en zeggen dat we nu toch graag eindelijk aan de trekking zouden beginnen… We moeten flink aandringen bij onze gedecideerde gids, en dan blijkt dat ze eigenlijk zelf absoluut nog een paar spullen wilde gaan kopen… In sneltempo hobbelt ze dus naar de dichtstbijzijnde supermarkt om shampoo en iets dat lijkt op stekelige lychees te kopen, alvorens we eindelijk op (wandel)pad kunnen.

Maar dat is snel goedgemaakt: ondanks de regenbuien van de voorbije uren klaart de lucht met momenten een beetje op, en hier en daar krijgen we een eerste keer zicht op het decor voor de komende dagen, daar in de bergen in Vietnam. En dat decor is er dus eentje om u tegen te zeggen.

Het dorpje waar we tijdens de eerste nacht van deze trekking zullen slapen is de plek waar ook onze gids woont. Ze troont ons mee naar haar eigen huis, waar we allemaal op een bankje mogen gaan zitten en voorgesteld worden aan haar echtgenoot en kersverse baby. Het huisje is aandoenlijk klein, en is eigenlijk niet meer dan 1 ruimte waar ze met de ganse familie alles in doen: koken, eten, slapen, tv kijken (ja, dat is er dan natuurlijk weer wel).

En toch staat ze erg trots in het midden van die kamer te vertellen over haar leven en haar gezin. Bij de bergvolkeren in Vietnam zijn de vrouwen het sterke geslacht: zij zijn diegenen die Engels leren, en daardoor in staat zijn om te werken in de toeristische sector. En zo dus kostwinner van het gezin worden.We vragen haar hoe zij dan Engels leerde. Gewoon, zegt ze, door te praten met toeristen die in haar dorp langskwamen. Door hard haar best te doen. Toen verkocht ze nog zelfgemaakte prulletjes en knoopte ze waar mogelijk een gesprek aan. Intussen is ze opgeklommen tot gids, een beroep met enige status. En hoewel ze goed behandeld wordt door de reisbureautjes waarvoor ze werkt, is het haar grote droom om ooit voor zichzelf te beginnen.

Ze is nog geen 25 jaar, weet van aanpakken, heeft zonder enige scholing perfect Engels geleerd en regelt het zo dat de ganse streek een centje kan verdienen aan haar toeristen. Ja, wij geloven dat ze er wel zal komen in het leven.

Ze vraagt ons immers uitdrukkelijk om niet zomaar ergens souvenirs te kopen. Zij zal wel aangeven waar we dat best kunnen doen. Dat klinkt een beetje bazig, maar op die manier zorgt ze voor een evenwichtige spreiding van de toeristische inkomsten overheen alle dorpjes die we passeren. En houdt ze iedereen te vriend.

We slapen die avond bij een familie thuis, in een eenvoudige homestay, alle 8 in één grote kamer. Er is nul comfort, maar er is wel wifi. 🙂 Dat heeft de gids blijkbaar vooral voor zichzelf geregeld, want van zodra we er aankomen begint ze op haar smartphone te tokkelen. Later op de avond zal ze haar telefoon per ongeluk laten vallen en is er even paniek, omdat ze dacht dat hij kapot was. Ze heeft het ding immers ooit gekregen van een koppel Franse toeristen; zelf zou ze zich zoiets nooit financieel kunnen permitteren…

Voor we gaan slapen mogen we nog aanschuiven aan een Vietnamees buffet, dat het gezin voor ons klaarmaakte. Het is allemaal kraakvers en waanzinnig lekker.

Dag 2: Rijstterrassen en vriendinnetjes

Vandaag is de enige “volledige” wandeldag op onze driedaagse trekking in Sapa. Het heeft alweer flink geregend de voorbije nacht, maar als we vertrekken is het droog. Door de vele regen zullen de (steile) aarden paden veranderd zijn in modder, en zal de weg soms erg glad zijn.

Daarom heeft onze gids een paar van haar vriendinnetjes opgetrommeld, die ons vandaag zullen vergezellen. Op hun plastieken slippers huppelen ze naar boven en terug naar beneden alsof het niks is.

We merken na een tijdje dat elk vriendinnetje iemand van ons, witte sukkelaars op wandelschoenen, specifiek toegewezen kreeg om te “helpen”. Die van mij is hooguit 12 jaar, en helpen, dat houdt blijkbaar in dat ze je stevig bij de hand vastnemen en je min of meer naar beneden meesleuren op hun eigen tempo. Het is ongetwijfeld goedbedoeld, maar het werkt bij mij eerder averechts: haar getrek haalt me voortdurend uit mijn eigen evenwicht, waardoor ik tot twee keer toe wegglijd en bijna op mijn billen beland. Met als resultaat dat mijn twaalfjarige hulpje mijn hand nog steviger omklemt, en ik het dus nog moeilijker heb. 🙂 Maar goed, we zijn er geraakt.

Nochtans heeft het niet veel gescheeld of we waren er niet geraakt. Bovenop de bergkam merkten we bij de vriendinnetjes ineens enige nervositeit op. Als we vragen of er iets is, wijzen ze naar een slang die het pad verspert. Giechelend en gillend doen ze pogingen om de slang tot bewegen aan te zetten. Dit onder andere door met hun slippers een beetje lukraak in de wijde omgeving van de slang te slaan, en dan weer giebelend weg te lopen. Vrouwen aan de macht hier bij de Hmong, maar op zo een moment zou een kordate niet-giechelende man toch wel even van pas komen. De slang maakt geen aanstalten om op te schuiven, dus zit er niks anders op dan dat we er allemaal op goed geluk met een zo groot mogelijke sprong overspringen, in de hoop dat de slang daar nog even in die positie blijft zitten.

Als we later terug op weg zijn polsen we dan toch eens bij onze gids of het een slangensoort was die ze herkende. Ja hoor, zegt ze opgewekt, het is één van de giftigste slangen die er bestaan. Een tricot rayé, zo benoemt ze het beest. Het vervelende is vooral dat het erg moeilijk is om hier tijdig medische hulp te krijgen als je gebeten wordt, vervolgt ze nuchter. Oh. Nu ja. Maar goed dat we dat vooraf niet gevraagd hebben, hé. Anders had wellicht niemand nog durven springen. En dan had die ene kerel wellicht ook niet rustig de tijd genomen om er al overheen bengelend nog een fotootje van te nemen… Als we het die avond eens googlen blijkt haar uitleg inderdaad te kloppen met de plaatjes. Maar ze schijnen niet agressief te zijn, zolang ze niet lastig gevallen worden. We moeten even terugdenken aan die meppende slippers…

Als we aankomen in het dorpje waar we gaan lunchen blijkt dat ons team helpende vriendinnetjes de manden op hun rug volgestouwd hadden met koopwaar voor ons, dat ze nu geduldig allemaal uitpakken, terwijl wij wachten op ons eten. Ja, hier bijvoorbeeld is dus volgens onze gids een uitstekende gelegenheid om een souvenir te kopen. 🙂 We gunnen hen het plezier en kiezen er een sjaal en een portemonneetje uit, waarop we ons door de gids gewillig laten “helpen” afdingen, en uiteindelijk met de glimlach te veel betalen.

Ook de tweede nacht op deze trekking brengen we door in een homestay, op een grote zolderruimte gebouwd op palen, die eruit ziet alsof ze nog maar net af is en wij de eerste gasten zijn. We krijgen opnieuw een Vietnamees buffet voorgeschoteld, waar we opvallend veel gelijkenissen zien met de gerechtjes die we gisteren kregen. Geen erg, alles was zo lekker dat we het best een tweede keer lusten.

Na het eten begint de dame des huizes de gigantische berg schotels, potten en pannen naar de gootsteen te dragen. Eén van de meisjes in de groep, die een tijgerlegging draagt en elke dag een andere diadeem op haar hoofd heeft, vraagt of ze niet moet helpen. Eerder als formele vorm van beleefdheid zoals we die bij ons kennen, dan met de intentie om daadwerkelijk te helpen… Maar dat was buiten de enthousiaste gastvrouw gerekend, die breed glimlachend ja zegt. Zo zit Miss Diadeem even later op haar knieën op de grond, in een gat in de vloer in een vies sopje schotels af te wassen. En daar moeten we dus stiekem toch een beetje om lachen, terwijl de gastheer ons laat proeven van zijn (veel te straffe) zelf gebrouwen maïswijn.

Dag 3: Kerstmutsen, regen en nachttrein

We wisten dat dit niet de beste periode was om een trekking te doen in Vietnam, en de voorbije dagen werden we hier en daar wel al eens getrakteerd op een bui en was de lucht meestal bewolkt, maar vandaag valt de regen dus echt met bakken uit de hemel. We wachten nog heel even voor we vertrekken, in de hoop dat het nog een beetje zal minderen, en daar is het volk dat als traditionele kledij iets draagt dat op een kerstmuts lijkt ons erg dankbaar voor. Zo hebben ze uitgebreid de tijd om ons hun koopwaar aan te prijzen. Tot we er zo lang zitten dat zelfs zij er bij in slaap vallen.

Dus trekken we onze poncho aan en trotseren het weer. Koud is het niet, maar nat wel. En glad! We glibberen ons een weg op de smalle bolle paadjes tussen de rijstterrassen. En het is dus geen sinecure om daarop overeind te blijven… Al levert het wel alweer een paar mooie plaatjes op.

Na deze wandeling worden we met de bus teruggebracht naar Sapa, waar de trekking eindigt en we herenigd worden met onze bagage en de modder kunnen wegspoelen onder een warme douche, alvorens we nog even Sapa zelf verkennen. Het blijft regenen, dus wij zoeken een cafeetje op en genieten bij een (barslecht) wijntje na van al dat moois van de voorbije dagen, alvorens we naar het station gaan om met de nachttrein terug te reizen naar Hanoi.

Praktisch

Reisorganisatie

• Wij boekten de trekking via een lokaal reisbureau, Ethnic Travel, dat een kantoortje heeft in Hanoi. We kozen voor de 4 nights/3days Sapa in Depth. Het kantoortje regelde zowel de nachttrein heen en terug als de trekking in Sapa voor ons.
• Wel goed uitkijken als je de taxi naar het kantoortje van Ethnic Travel in Hanoi neemt: er bestaan blijkbaar 2 straten met dezelfde naam, maar worden anders uitgesproken door 1 verschillend accentje, en Ethnic Travel ligt in 1 van die 2 straten. En jawel, wij werden dus initieel in de verkeerde straat afgezet en het heeft wel wat tijd en moeite gekost om de juiste straat te vinden (onze Vietnamese uitspraak van straatnamen is dan ook niet top…). Ga er dus ruim voor het afgesproken uur heen. Je kan er trouwens ook al eerder je bagage achterlaten en er nog op uit trekken om in de buurt nog iets te gaan eten. Wie wil kan er ook nog snel even hun douche gebruiken alvorens op de nachttrein naar Lao Cai te kruipen.

Planning

• Het is wel net zo handig om je trekking een beetje te proberen plannen rond de zondagsmarkt in Bac Ha; wij hadden gewoon geluk dat we toevallig op die dag aankwamen maar het is wel de moeite om er iets gerichter op te proberen mikken.

Nachttrein

• Wij vroeger expliciet om lower berths in de nachttrein. Niet alleen omdat dat minder klauterwerk is om in en uit je bed te geraken, maar ook omdat je in de bovenbedjes vlak onder de erg hard blazende airco komt te liggen.
• De treinrit van Hanoi naar Lao Cai duurt ongeveer 8 uur.
• Wij reisden met de Fransipan Express.