Ongeveer halverwege op de weg tussen Bergerac en Bordeaux, nog net in de Dordogne maar al bijna grenzend aan de Bordeauxstreek, ligt een dorpje genaamd Saint-Michel de Montaigne. Als je er niet specifiek naar op zoek bent, zou je er zo voorbijrijden: de afslag is slechts aangeduid met een klein, onopvallend bordje: “Chateau de Montaigne”.
Van het oorspronkelijke kasteel van Montaigne blijft niet veel meer over: dat werd verwoest door een brand in 1885. Wat wél intact gebleven is, is de toren van het kasteel, waar de filosoof Michel de Montaigne zijn wereldberoemde Les Essais schreef.
Een bezoek aan de toren van Montaigne is een beetje zoals op filosofische bedevaart gaan.
Het domein waar het kasteel en de toren van Michel de Montaigne liggen is vandaag in privé-bezit, dus bezoeken is enkel toegelaten met een gids, in een 45 minuten durende rondleiding. En die is echt wel meer dan de moeite waard.


Het kasteel is de plaats waar Michel de Montaigne als kind opgroeide, maar het is pas na de dood van zijn vader, in 1571, dat hij er terug gaat wonen. Meer en meer trekt hij zich in die periode terug in de toren, om te mediteren, te lezen en te beginnen schrijven aan zijn eerste Essais. In de bibliotheek werden op de balken aan het plafond Latijnse en Griekse spreuken gegraveerd, zijn persoonlijk kompas in het leven. De meeste spreuken zijn intact gebleven en vandaag dus nog perfect leesbaar (tenminste, voor wie Latijn en Grieks begrijpt ;-)).
Michel de Montaigne zal na een eerste publicatie nog een rondreis maken in Europa, en op algemeen verzoek ook nog eventjes burgemeester van Bordeaux worden, om zich dan op het einde van zijn leven opnieuw terug te trekken in zijn toren, waar hij uiteindelijk ook zal sterven.
De rondleiding voert je langsheen elk detail van de paar vierkante meter waar deze filosoof zijn inspiratie vond voor Les Essais: een kleine kapel, met een koepelplafond, geschilderd in felblauw en bijna kinderlijk versierd met gele sterren. De slaapkamer, met een veel te klein bedje omdat de mensen in die tijd half rechtop zittend sliepen, uit bijgeloof dat men zou kunnen doodgaan als men helemaal neerlag. De bibliotheek met de schrijftafel van Montaigne. En dan het werkhoekje waar de open haard brandde en hij tijdens de koude winteravonden zat te schrijven.
In het winkeltje kan je uiteraard alle boeken die Michel de Montaigne ooit schreef kopen. Maar we zitten hier nu eenmaal in een wijnstreek, en dit zou Frankrijk niet zijn mocht je er ook geen verschillende soorten “Montaigne-wijn” kunnen kopen, die al sinds jaar en dag op het domein hier gecultiveerd wordt.
Alle Montaigne-wijnen werden gebotteld ter plaatse in het kasteel, maar de meest originele wijn is zonder twijfel Les Essais, waarbij op de flessen verschillende citaten van Montaigne geschreven staan. Perfecte wijn om een avondje bij te filosoferen…
Meer info? Zie ook de website van het kasteel van Montaigne.