Omdat corona verre reizen lange tijd onmogelijk maakte, ben ik gaandeweg avontuur dicht bij huis ook gaan appreciëren. En dus plan ik nu met regelmaat met gelijkgestemden een avontuurlijke mini-expeditie in eigen land. Omdat we zomerse trektochten in de Ardennen intussen al flink onder de knie hebben, wilden we ons nu wel eens wagen aan winterkamperen. Zo geschiedde…
Winterkamperen: de route
De datum voor deze winterse mini-expeditie lag al heel lang vast, de precieze locatie nog niet. Maar toen er een week voor onze afreis meer dan 20cm sneeuw begonnen te vallen in de Hoge Venen, die volgens de voorspellingen zeker een week zou blijven liggen, moesten we er alvast niet langer over nadenken: Winterkamperen in de Hoge Venen, here we come!
We lieten ons hierbij voor de route inspireren door deze blog van Bart Caers. Het oorspronkelijke plan was om grotendeels de GR56 in een lus te wandelen, die de Hoge Venen doorkruist, van Malmedy langs Botrange en terug, met hier en daar nog een extraatje daar waar de GR-route ons wat minder mooi leek. Normaal zijn we wel genoeg getraind om met gemak dik 20km op een dag te stappen, inclusief +800 hoogtemeters. Maar op sneeuw die intussen verworden is tot ijs geraak je met een rugzak van 12kg en zonder spikes dus niet zo snel vooruit, zo moesten we gaandeweg vaststellen…
Dag 1: Van Malmedy tot (net niet) signal de Botrange – 19km – 820 hoogtemeters
Zaterdagochtend rond 10u komen we aan in Malmedy, parkeren we de auto op de gratis parking en stappen via de kruisweg de route op, maar al gauw wijken we daar af van de GR omdat het eerste stuk niet zo bijzonder schijnt te zijn. Klein detail: bij het opmaken van de route en het daarbij afwijken van de minder mooie stukjes op de GR hadden we niet echt gekeken naar de hellingsgraad van onze alternatieve routes, waardoor we in de eerste uren een paar echt heel steile klimmetjes en afdalingen doen. Pittig begin 🙂
Maar we laten ons niet ontmoedigen: de zon schijnt, de lucht is staalblauw, het uitzicht feeëriek, en we kunnen al meteen heel wat laagjes kledij uitspelen: een merino baselayer en regenjas volstaan ruimschoots. De schrik voor de koude is daarmee ook van de baan. Hier en daar duikt wel al een dun laagje sneeuw op in het landschap, maar op de echte pakken diepe sneeuw is het wachten tot we wat hoger zijn. Vol goede moed wandelen we richting het eerste highlight op de route: het kasteel Reinardstein. Maar dat duurt (veel) langer dan we gedacht hadden, en we nemen ons voor pas na het passeren van het kasteel te lunchen. Dat doen we daardoor uiteindelijk pas om half twee, helemaal beneden aan het kasteel, bij een riviertje. Lang pauze nemen we echter niet, want stilzittend koelen we snel af, en bovendien moeten we nog een heel eind tot de plek waar we eigenlijk onze tent willen opzetten, en om vijf uur gaat de zon al onder.


We zitten intussen in het hart van de Hoge Venen, en iets verder op de route moeten we achter een hutje om een heel steile klim doen langs een bospaadje dat helemaal bedekt is met een dikke laag ijs. Een paar jongens die aan hun trekrugzak te zien ook aan het winterkamperen zijn en in het hutje zitten te bekomen van hun afdaling langs die weg waarschuwen ons nog dat het spekglad is, dat ze er zelf uitgegleden zijn. Dat mocht niet baten: we zijn nog niet goed op weg of ik glij uit en maak een frontale belachelijke buiklanding. 🙂 Het lachen maakt wel even plaats voor tranen verbijten als ik merk dat ik mijn heup serieus bezeerd heb. Ergens daar halverwege die helling beslissen we de route na de waterval in te korten en signal de Botrange af te snijden en een shortcut rechtstreeks naar Poleur te nemen, anders halen we het niet, zeker niet op het tempo dat ik momenteel maar maak, zoekend naar een manier om de heupriemen op te spannen zonder daarbij op de pijnlijke plek op mijn heup te duwen.
De passage aan de waterval van Bayehon is voor ons de bevestiging dat een shortcut de juiste keuze is: de hordes toeristen die we daar treffen doen ons beseffen dat het in Baraque Michel en aan signal de Botrange behoorlijk druk zal zijn, we zijn immers niet de enigen die de sneeuw in de Hoge Venen willen beleven, maar wij mijden op ons winterkamperen avontuur liever de massa. We wandelen langsheen een paar mooie paadjes omgeven door bos, net tijdens golden hour, wat een paar heel mooie en typische Hoge Venen–foto’s oplevert, en bovendien een idyllische kampplaats, ergens in de besneeuwde bossen langs een brandweg.



Hoe je tentharingen de bevroren grond inklopt moeten we nog eens zien uit te vissen. Maar alleszins: precies om vijf uur staan de tenten op, doen we al onze lagen kledij over elkaar aan, blazen de matjes op en gaan er voldaan bij zitten: net op tijd voor de aperitief die we meebrachten. En door het wijntje begint ook de heup spontaan minder pijn te doen 🙂 Tot hiertoe is het winterkamperen in de Hoge Venen dus al meer dan geslaagd.
We genieten even van de wijn en de prachtige zonsondergang, maken dan onze gevriesdroogde pasta’s klaar en praten nog even na, maar tegen acht uur liggen we beiden in onze warme slaapzak en het duurt niet lang of we vallen ook effectief in slaap 🙂

Dag 2: Van net niet signal de Botrange naar Malmedy – 13,5 km – 230 hoogtemeters
Hoewel het stevig gevroren heeft afgelopen nacht, tot -3°, heeft geen van ons beiden het koud gehad; blijkt dat het lange stilliggen en de spierpijntjes nefaster waren voor de nachtrust dan de koude. Tegen zes uur zijn we in elk geval beiden klaarwakker en uitgerust, dus beginnen we in het donker al wat koffie te maken en spullen bij elkaar te rommelen. Ons water is eigenlijk ook bijna op en er is geen beekje in de buurt, dus koken we wat sneeuw om de drinkflessen mee te vullen. Het survival-summum van winterkamperen, volgens mij. 🙂

Vandaag is het weer helemaal anders dan gisteren: de felblauwe lucht maakte plaats voor witte mist, die het besneeuwde landschap een sprookjesachtig jasje geeft. Rond negen uur gaan we terug op pad, de eerste uren wandelen we doorheen besneeuwde bossen en velden van de Hoge Venen, en komen we werkelijk geen mens tegen. Prachtig!


Ons enthousiasme neemt enigszins af als blijkt dat we doorheen veen moeten en de vlonders bedekt zijn met een dikke laag ijs. En het is dus écht niet gemakkelijk om je evenwicht te bewaren op ijs, met een zware rugzak op je rug… Mijn reisgenoot wandelt als eerste en het duurt niet zolang of ze glijdt uit en belandt zijwaarts in het veen. De softshell broek van Decathlon blijkt gelukkig wel degelijk waterdicht te zijn. Omdat we het beiden niet zien zitten dat nog eens over te doen, besluiten we het volgende gladde stukje vlonderpad al kruipend te doen: ik op handen en knieën, zij glijdend op de billen. Iets verderop staat een groepje jonge mannen te wachten tot we aan het einde zijn, om in tegengestelde richting hetzelfde pad te nemen. Maar respect: er is er geen enkele die ook maar een beetje lacht met ons, allemaal blijven ze uitgestreken wachten, en na ons wandelen ze de vlonder over alsof het niets is, vrolijk rechtop en gewoon op sportschoenen… Hum. Maar zij zijn duidelijk niet aan het winterkamperen, en zonder gigantische rugzak gaat dat inderdaad wellicht een pak eenvoudiger, zo praten we onszelf moed in.
Wat zij toen echter wel al wisten en wij nog niet, is dat de Hoge Venen dus vol liggen met dat soort vlonders en er nog kilometers zaten aan te komen… Het vergt echt heel veel concentratie, en soms naast de vlonders lopen, omdat ze in zo slechte staat zijn. De bospaadjes doorheen het veen die de vlonderpaden afwisselen zijn niet veel beter: het is zoeken naar plekken waar je niet door het ijs zakt. Als we dan eindelijk van de vlonders af zijn, moeten we een heel eind dalen over een erg glad smal paadje, langsheen een ravijn, waar we ook maar heel traag en voorzichtig vooruit geraken. En als we daar dan eindelijk beneden zijn, moeten we over scherpe rotsblokken nog een gans eind langsheen de rivier waden. Ja, aan uitdaging hadden we vandaag dus echt geen gebrek 🙂


Het put ons zowel fysiek maar vooral mentaal echt uit, de enige opsteker die we onderweg hebben is dat het begint te sneeuwen, dikke vlokken, wat ons weekend winterkamperen in de Hoge Venen echt helemaal afmaakt.
We lunchen uiteindelijk terug pas na één uur, als we aan Ferme Libert gekomen zijn, waar we op een bankje onder een afdak even onze veggie couscous kunnen opwarmen. Als we de route zouden volgen zoals gepland, zouden we nog echt stevig moeten doorstappen en wellicht pas tegen het donker aan de wagen zijn… Dat zien we allebei niet zitten, dus we besluiten de nog resterende route van onze winterkamperen-tocht zoveel als mogelijk in te korten en lopen langs bospaadjes recht op Malmedy. Daardoor wordt onze tocht vandaag herleid tot slechts 13km en zijn we om 15u terug aan de auto.
We ruilen de bemodderde softshell in voor de sexy thermische onderbroek, de doornatte wandelschoenen voor veel te witte Adidassen, en schuiven vervolgens onze billen op de zetelverwarming en rijden terug naar huis, om daar moe maar voldaan een warme douche te nemen en frietjes van de frituur te eten 🙂
Winterkamperen in de sneeuw: check!
Praktisch
Paklijst voor winterkamperen in de Hoge Venen
Voor de standaardspullen: zie mijn eerder blogartikel voor de volledige paklijst voor meerdaagse trekkings.
Zijn op deze tocht heel goed van pas gekomen: de pas aangeschafte softshell broek (warm en waterafstotend), de warmtepads voor in je sokken ’s avonds, het theelichtje en het wijntje voor daarbij 🙂
Zorg zeker ook voor een warme slaapzak (die van mij ging tot comfort -20°) en een matje met voldoende hoge R-waarde!

Extra tips voor winterkamperen en wandelen in de sneeuw:
- Wij sliepen niet op een camping (meeste campings zijn gesloten in de winter) maar hadden een bivak opgezet in één van de vele bossen in de Hoge Venen. Als er gelanglauft wordt: best je tent een eindje van het pad zetten want de sporen worden ’s ochtends vroeg getrokken.
- Een gasvuurtje brandt dus beduidend minder hard bij vriestemperatuur, het duurt daardoor langer om water te koken maar dat wil niet zeggen dat je gas op is (no panic :-)).
- Pas later ergens gelezen: er wordt aangeraden om speciale sneeuwschoenen te dragen of stijgijzers onder je schoenen te binden bij dit soort weersomstandigheden… Gezien onze valpartijen was dat tijdens het winterkamperen inderdaad goed van pas gekomen 🙂

Welkom in de wondere wereld van het winterkamperen. Ik heb al winterse uitstapjes in Ijsland en in de Zwitserse Alpen gedaan. De moeilijkste omstandigheden vind ik ijskoude regen of plotse dooi. -10 en kamperen lukt prima met een slaapmatje met hoge R-waarde en slaapzak met comforttemperatuur van -20 of lager. Een muts opzetten tijdens het slapen, niet uitademen in je slaapzak en 2 ritsen van je tent openzetten om een luchtstroom te hebben. Dat wandelen over sneeuw en ijs: ja, dat vergt heel wat calorietjes hé. Maar dit andere seizoen, weg van de massa, doet ook zo heel veel deugd.
Ja ik vond het echt heel erg leuk! Gelukkig is het tijdens het wandelen inderdaad wel droog gebleven… En ja, ik had het ook kouder verwacht ’s avonds en ’s nachts maar dat viel heel goed mee. Zeker voor herhaling vatbaar 🙂